کاربرد حدود قابل قبول تغییر در شناسایی شاخص‌های گردشگری پایدار رودخانه‌ای مطالعه نمونه: رودخانه کرج

بهره مندی از منابع تفرجی و حفظ آن به منظور تداوم در استفاده، از جمله مسائل مهم در مدیریت مناطق تفرجی به ویژه در مناطق حفاظت شده است. ایجاد تعادل بین استفاده و حفاظت از منبع از طریق به کارگیری فرآیندهای مدیریتی مختلف مانند فرآیند حدود قابل قبول تغییر امکان پذیر است. چارچوب برنامه‌ریزی حدود قابل قبول تغییر (LAC) فر آیندی است که در مدیریت گردشگری مناطق به کار برده می‌شود. این فرآیند مدیریتی نیازمند جمع آوری و تلفیق داده‌های اکولوژیک و اقتصادی- اجتماعی به منظور معرفی شاخص‌های مهم و مرتبط با رضایت بازدیدکنندگان و تعیین میزان استاندارد آنها است. این چارچوب به صورت یک مطالعه نمونه در برخی از گردشگاه‌های حاشیه رودخانه کرج مورد استفاده قرار گرفت. در این مطالعه، نمونه‌گیری با استفاده از روش پرسشنامه آرأ و دیدگاه گردشگران و همچنین روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری‌های کمی صورت گرفت. جامعه آماری شامل گردشگران حاشیه رودخانه کرج بود که تعداد 455 نفر از آنان نمونه‌برداری شد. روایی پرسشنامه‌ها با استفاده از نظرات تنی چند از استادان و کارشناسان مورد تایید قرار گرفت و به منظور سنجش میزان پایایی آن از آماره آلفای کرومباخ استفاده شد که مقدار آن برای مقیاس پرسشنامه طیف فرصت 72/0 و برای مقیاس پرسشنامه رضایت افراد 81/0 بدست آمد. براساس نتایج به دست آمده، 10 شاخص مورد بررسی قرار گرفت. مطابق روابط آماری براساس تحلیل تشخیصی از میان شاخص‌های مورد بررسی، 6 شاخص شامل میزان زباله در سطح و حاشیه آب، درجه آلودگی و کیفیت آب به عنوان شاخص‌های محیطی و تعداد افراد، فاصله افراد از رودخانه و درک کلی افراد از شاخص‌های بررسی شده به عنوان شاخص‌های اجتماعی انتخاب شد. میزان استاندارد به دست آمده برای شاخص‌ میزان زباله در سطح و حاشیه آب، هر یک کمتر از 12 درصد در سطح گردشگاه، برای درجه آلودگی و کیفیت آب، برابر با عدد شاخص کمتر از 5 و برای تعداد افراد و فاصله افراد از رودخانه به ترتیب کمتر از 625 نفر در هکتار و حداقل 9 متر از رودخانه تعیین شد.